Przed Tobą
- Przeczytasz o iluzji grupowania i percepcji wzorców
- Odkryjesz jak ludzki umysł interpretuje przypadkowe dane
- Przedstawię Ci teorie Barmana
- Zobaczysz jak łatwo manipulować narracją
08.11.2016 na Facebooku natrafiam na zdjęcie wędrującej watahy wilków. Zachowanie wilków w stadzie ma być dowodem na ich wzajemne relacje. I na wyjątkową współpracę nastawioną na wspieranie słabszych osobników. Teoria pasuje do zdjęcia. Zdjęcie pasuje do narracji. Zdjęcie staje się wirusowe. Sprawdzam fakty. Nie pasują do teorii i narracji. Wilki nie zachowują się tak jak sugeruje mem. Ludzie dostrzegają prawidłowości i wzory tam gdzie ich nie ma.
12.06.2014 gram ze znajomym w tzw. Bartender Theory (teoria Barmana). Rzucasz słowo, a druga strona dorabia do tego teorię biznesową lub coachingową. „Świeczka” – powstaje „Strategia Świeczki”. „Embrion”– i mamy „Strategia Embriona”. Teorię da się dowolnie kształtować. Narracja pasuje do teorii. Zakładamy, że gdyby odpowiednio ją wypromować udałoby się bez problemu nakłonić ludzi do wyznawania tej teorii.
Torowanie zachodzi wówczas, gdy po przedstawieniu ci jakiejś idei, zaczynasz z większą łatwością identyfikować powiązane idee. Iluzja grupowania to tendencja do zauważania wzoru w przypadkowych zdarzeniach. Przykładowo większość ludzi określi sekwencję „OXXXOXXXOXXOOOXOOXXOO” (Gilovich, 1993) jako nie-losową, podczas gdy w rzeczywistości posiada wszelkie cechy sekwencji wygenerowanej losowo (prawie równa liczba obu symboli i czterech możliwych sąsiadujących par).
Richard E. Nisbett, Mindware. Narzędzia skutecznego myślenia, Wydawnictwo Smak Słowa
Daniel Kahneman, Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Wydawnictwo Media Rodzina
Komentarze
Proszę o zachowanie kultury wypowiedzi w komentarzach.