#tak_tylko_mówię_19

Opublikowano Kategorie Tak tylko mówięTagi , ,

13.08.2016 dostaję wiadomość na Facebooku. Z propozycją współpracy. Odpowiedź wymagałaby więcej niż wstawienia tylko emotikona i napisania „fajnie”. Odkładam ją więc na później. Potem w nawale pracy zapominam. To jedna z 347 wiadomości tego dnia. Dwa tygodnie później otrzymuję kolejną wiadomość od tej samej osoby. Piszę, że mój brak odpowiedzi to przejaw braku kultury. Intencja zostaje przypisana do jednorazowego zachowania. Podstawowy błąd atrybucji.

26.10.2016 podczas konkursu startupowego jeden z jurorów komentuje projekt białka pozyskiwanego z owadów słowami: „to przerażające”. Prezentująca projekt odpowiada celną ripostą. Po zejściu ze sceny mówi: „ale dupek, chciał mnie zgnoić”. Intencja zostaje przypisana do jednorazowego zachowania. Podstawowy błąd atrybucji.

W psychologii społecznej taką ocenę nazywa się podstawowym błędem atrybucji (Ross 1977, za: Wojciszke). Zachowania innych osób wyjaśniamy kategoriami wewnętrznymi np. cechami charakteru czy wyznawanymi wartościami, nie doceniając czynników sytuacyjnych. Nie bierzemy pod uwagę czynników zewnętrznych, które zawsze mają wpływ na zachowanie. Nie jesteśmy stali. Chociaż tak lubimy o sobie myśleć.


Gordon B. Moskowitz, Zrozumieć siebie i innych, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Bogdan Wojciszke, Nie rób drugiemu, co tobie niemiłe, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

PS: Podstawowy błąd atrybucji występuje głównie w kulturach indywidualistycznych, gdzie najważniejsza jest jednostka, a wyznawanymi wartościami są wolność oraz samorealizacja.